Standaardbeheersmaatregel
De standaardbeheersmaatregel is temperatuurbeheersing. Dit is een beheersmaatregel die toelaat de groei van de Legionellakiemen te verhinderen of ze af te doden door de temperatuur van het water buiten het interval 25 à 55 °C te houden.
Wanneer toch een legionellacontaminatie wordt vastgesteld dient de oorzaak ervan achterhaald en weggenomen te worden. Veelal start men alvast met leidingen te spoelen en thermisch te desinfecteren.
In een aantal gevallen is dit echter niet voldoende of haalbaar en kan alternatieve desinfectie (biociden) overwogen worden. Dergelijke technieken dienen dus niet als vervanging van een goed thermisch beheer en opvolging van het beheersplan gehanteerd te worden, maar als aanvulling op het huidige beheer.
Toon Sanczuk zei reeds in 2015 bij Actual Care het volgende:
"Chemisch desinfecteren zou het allerlaatste redmiddel moeten zijn. Want het gaat om drinkwater, hè. Hoe minder schadelijke stoffen dit bevat, hoe beter, zeker als het water voor zwakke personen is bestemd. Vandaar dat ik ervoor pleit om eerst na te gaan of er iets aan de buffervaten, terugslagkleppen in mengkranen, biofilm-opbouw in filters… schort. Veel problemen hebben immers weinig of niks met de (kunststof)leidingen te maken. Zorg voor een goede hydrodynamica en doorstroming, alsook een goede balans tussen koud en warm water. Dan kan je met weinig middelen grote resultaten bereiken. En inderdaad, soms zijn eenvoudige ingrepen heel erg efficiënt."
Bij het gebruik van deze technieken dient onderstaande wetgeving in acht genomen te worden.
Wetgeving rond alternatieve desinfectietechnieken
De toegelaten alternatieve technieken worden conform het legionellabesluit geëvalueerd. Zij worden na advies van de Hoge Gezondheidsraad bij Ministerieel Besluit door de bevoegde minister onder voorwaarden toegelaten voor gebruik. Zonder deze ministeriële toelating mogen zij niet toegepast worden.
Beschikbare technieken
Type: Anodische oxidatie
Actief bestanddeel: waterstofhypochloriet (HClO)
Maximale concentratie: 0,25 mg actief chloor per liter
Producent: Newtec Water Systems
Type: Oplossing
Actief bestanddeel: chloordioxide (ClO2)
Maximale concentratie: 0,4 mg/l aan injectiepunt; 0,2 mg/l aan tappunt
Producent: Grundfos
Type: Ionisatie
Actief bestanddeel: koper (Cu2+) en zilver (Ag+)
Concentratie: 400 µg Cu per liter & 40 µg Ag per liter
Producent: Holland Water
Type: Oplossing
Actief bestanddeel: waterstofperoxide (H2O2)
Maximale concentratie: 10 mg H2O2/l & 0,1 mg Ag per liter
Producent: Roam Technology
Type: Anodische oxidatie
Actief bestanddeel: natriumhypochloriet (NaOCl)
Maximale concentratie: 0,25 mg actief chloor per liter
Producent: Newtec Water Systems
Type: Oplossing
Actief bestanddeel: chloordioxide (ClO2)
Maximale concentratie: 0,4 mg/l aan injectiepunt; 0,2 mg/l aan tappunt
Producent: ProMinent
Type: Oplossing
Actief bestanddeel: chloordioxide (ClO2)
Maximale concentratie: 0,4 mg/l aan injectiepunt; 0,2 mg/l aan tappunt
Producent: Aqua Ecologic
Gesloten circuit voor toegelaten biociden
Sedert 17 juni 2018 werden de oxiderende biociden opgenomen in het gesloten circuit. Chloordioxide, natriumhypochloriet en waterstofperoxide behoren tot de lijst van toegelaten biociden.
Verplichtingen voor gebruikers van deze biociden:
- Jaarlijkse registratieplicht vanaf 31 december 2018
- Op de hoogte zijn van en voldoen aan de verplichtingen die bepaald zijn in de toelatingsakte van het biocide.
Bij de registratie zal de databank aangaande het geselecteerde biocide alle nuttige informatie ter beschikking stellen voor het specifieke gebruik van dat product, zoals de vereiste PBM, de H en P zinnen, de vereiste informatie, de opslagvoorschriften, de voorzorgsmaatregelen en de toegang tot de toelatingsakte.
Aandachtspunten
- Het toepassen van alternatieve desinfectie is een afwijking van de standaardbeheersmaatregel. Een beheersplan moet altijd opgesteld worden en de beheersmaatregelen dienen opgevolgd te worden.
Plaatsen waar geen verversing plaatsvindt, worden niet bereikt door biociden: Weinig gebruikte tappunten worden wekelijks doorspoeld en dode leidingen verwijderd. - Opvolging en controle van de dosering en concentraties is absoluut vereist en dient geregistreerd te worden. Dit impliceert de nodige opleiding van het personeel om hiermee om te gaan.
- Verschillende gevallen van degradatie van leidingen en andere materialen werden reeds vastgesteld, mogelijks te wijten aan: incompatibiliteit, te hoge dosering, hydraulische regeling, …
Bij materiaalfabrikanten kunnen de maximale concentraties nagevraagd worden. - Het gebruik van dergelijke technieken als continue maatregel met het oog op energieverlaging of als opvangnet voor niet-BBT-gebouwde installaties wordt niet aanzien als goede praktijk.
In Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland is dit reeds verboden. - Bedenk tenslotte: Alle vreemde producten die je toevoegt aan water dat geconsumeerd wordt komen in het lichaam terecht en dragen bepaalde gevolgen met zich mee.
Risicoanalyse en beheersplan
Wanneer een legionellacontaminatie zich voordoet hoort men zich af te vragen hoe die zich heeft kunnen ontwikkelen. Beschikt men over een legionellabeheersplan? Werd het beheersplan voldoende opgevolgd of is het aan vernieuwing toe? Is er een risicoanalyse nodig om de zwakke punten van de waterverdeling in warmwaterproductie bloot te leggen?
Zolang de gevaren niet gekend zijn en geëlimineerd worden zal de problematiek zich blijven herhalen.
Het opmaken van een effectief legionellabeheersplan vraagt veel expertise en is één van de kernactiviteiten van Wateris. Hierbij worden de waarnemingen vertaald in concreet advies, beperkt tot uw warmwaterproductie of uitgebreid tot uw gehele waterbehandeling en -verdeling. Zo weet u het risico binnen uw bedrijf in te schatten en hoe dit aan te pakken.
Contacteer ons
Ziet u door het bos de bomen niet meer? Weet u waar de oorzaak van jouw legionellaprobleem zit? Wist u niet dat er andere mogelijkheden zijn om Legionella aan te pakken?
Contacteer Wateris, wij scheppen graag duidelijkheid en helpen u graag verder.